De bossen zijn nog groen, maar toch is de herfst onmiskenbaar op komst. Paddenstoelen op oude boomstammen, de eerste dwarrelende bladeren in de wind. Bovenop de berg kleuren de bergweides – die hier zo mooi Les Chaumes worden genoemd –  al een beetje rood. En hoe zeer ik ook zou willen dat de zomer 10 maanden duurt, moet ik toegeven dat september in de Vogezen ook onweerstaanbaar mooi is. Met een zonnetje erbij, snel voorbijschietende wolken en een aangenaam temperatuurtje gaan we op weg naar de top van de Ballon d’Alsace, het hoogste punt in het zuiden van de bergketen in noordoost Frankrijk. Ruim 15 km genieten van de ontluikende herfst.

Over de stuwdam

650 meter omhoog

De vandaag te bedwingen berghelling ligt even buiten Saint Maurice sur Moselle. Met een hoogte van 1.247 meter is de Ballon d’Alsace niet te missen. Het hoogste punt van de zuidelijke Vogezen is ook per auto te ‘doen’, maar dat is nu niet de bedoeling. Wij parkeren onze auto bij de stuwdam aan het Lac d’Alfeld om de tocht naar de top te  starten. Ons startpunt ligt op 562 meter hoogte, dus ‘nog’ maar zo’n 650 hoogtemeters te gaan. Eerste tussenstop: de waterval die hier langs de helling stroomt en zo het kleine stuwmeer van water voorziet. Daarvoor hoeven we alleen de dam over te lopen en een klein stukje het pad omhoog te volgen.

Natuur-douche

Regenbogen

Ongetwijfeld zal de waterstroom forser worden als er regen valt. Maar vandaag (en al een paar dagen lang) schijnt de zon en komt de waterval die Lac d’Alfeld vult, lieflijk naar beneden. Je zou er zo onder kunnen stappen om een natuur-douche te nemen. Wel koud waarschijnlijk, misschien meer iets voor de terugweg, als je warm en bezweet de helling op en af bent geweest. Nu nemen we de tijd om te kijken naar de kleine regenbogen die het opspattende water maakt tegen de blauwe lucht. Links ontwaren we nog een kleiner stroompje dat de helling afkomt. Kunnen we niet hier blijven zitten en een beetje pootje baden? Niet als we ook van het uitzicht op de top willen genieten. Dus: rugzakken op en gaan!

It’s beginning to look a lot like autumn!

Herfst in aantocht

Het is dan weliswaar een aangename 20 graden, de komst van de herfst is overal zichtbaar. We zien her en der paddenstoelen opduiken die bij de herfst horen en zo af en toe komt er een verdroogd bruin blad van een boom af. Het licht is mooi zacht en het zonnetje dringt zo af en toe door de bomen heen. Prima wandelweertje en dankzij de permanent stijgende paden krijg je het sowieso al snel warm. We volgen de met een rode X gemarkeerde paadjes en paden. Fout lopen is lastig, de Club Vosgien – de oudste wandelclub van Frankrijk – onderhoud hier een heel stelsel van paden en routes. Allemaal voorzien van markering met kruisjes, balletjes en driehoeken in verschillende kleuren. Kwestie van goed opletten en het juiste teken volgen.

Lunch met uitzicht

..

Op de Ballon d’Alsace

Na bijna twee uur vrijwel permanent omhoog lopen bereiken we dan toch de rand van de bergweide die boven op de Ballon (een afgeronde top) ligt. Daar zien we voor het eerst deze dag ook andere wandelaars. Een groepje van vier mensen heeft een gezellig geruit kleedje uitgelegd en geniet daar van een boterham. En van het uitzicht, dat ondanks de oprukkende bewolking nog steeds grandioos is. De struikjes bovenop de berg kleuren rood en geven extra kleur aan het landschap. Omdat we hier boven de boomgrens beginnen te komen, kun je ongehinderd kilometers ver kijken. Net uit het zicht van de andere wandelaars zoeken wij ook een plek op de helling, om bij te komen van de klim. Geen kleedje mee, maar wel broodjes om de trek te stillen.

Hier wordt kaas gemaakt

,,,

Kaasmakers

Wie wel eens een Fromage des Chaumes heeft gegeten, weet hoe sterk de smaak is van de kazen die worden gemaakt van de melk van koeien die de bergweides begrazen. Dat komt doordat op die weides een kruidig mengsel van grassen en plantjes groeit die smaak geven aan de melk. De kaasmakers voegen daar vervolgens nog wat regionale wilde kruiden aan toe en voilà. een heerlijke ‘stinkkaas’ is gemaakt. Fromage des Chaumes is oorspronkelijk afkomstig uit de Pyreneeën, maar natuurlijk maken ze hier ook een eigen Chaumes des Vosges. Een paar van de dames die daarvoor belangeloos hun melk beschikbaar stellen, treffen we vandaag op de Ballon d’Alsace. Heel wat anders dan de bonte types die de Nederlandse weides begrazen en van dat eentonige groene gras eten. Ze matchen goed met de oprukkende herfstkleuren. Onverstoorbaar gaan ze op de foto, terwijl ze zich het grasmengsel goed laten smaken.

Jeanne d’Arc troont op de top

Topvrouw

Bovenop de Ballon kun je niet alleen genieten van het uitzicht, je vindt er ook een paar beelden (en twee restaurants, voornamelijk bevolkt door mensen die met de auto omhoog zijn gekomen). Zo staat er een groot beeld van Maria en ook Jeanne d’Arc heeft er een plekje gekregen. Jeanne, bijgenaamd de Maagd van Orléans, werd hier niet ver vandaan in Domrémy geboren. Als jonge boerendochter nam ze deel aan de strijd tussen Engeland en Frankrijk tijdens de 100-jarige oorlog. Ze speelde een beslissende rol daarin en werd prompt door een kerkelijke rechtbank veroordeeld wegens hekserij. Ze stierf in 1431 al op 19-jarige leeftijd op de brandstapel in Rouen. Daarna werd ze gerehabiliteerd, zalig verklaard en in 1920 heilig verklaard. Ze is ook nog eens een van de vijf patroonheiligen van Frankrijk en nationaal symbool. Nu wordt Jeanne ook geëerd met een standbeeld op een van de hoogste punten in de regio.

Langs de helling naar beneden

Dalen maar

Na onze ronde over de top van de Ballon d’Alsace genieten we nog even op een bankje van het uitzicht. De bewolking is inmiddels dichter geworden, dus vinden we het hoog tijd om onze weg naar beneden te zoeken. We volgen een stukje van de GR5 richting de Col des Charbonniers en zien dan het Lac d’Alfeld opduiken op de bordjes. Een blauwe driehoek is de markering die ons langs de hellingen naar beneden leidt. Omdat de afdaling hier vrijwel nergens steil is, stappen we lekker door. We passeren beekjes, lopen tussen puinhellingen en steenstapels door en wandelen door de bossen die de hellingen groen kleuren. Na zo’n 1,5 uur dalen komen we weer uit bij de stuwdam van het Lac. Met 6,5 uur op de klok hebben we er een flinke wandeldag op zitten. Hoog tijd voor een glaasje lokale (Elzas) wijn en een stukje ‘stinkkaas’: La vie est belle  in Les Vosges!

Praktisch

Dit is een verslag van wandeling 8 uit Wandelen in de Vogezen, een gids met 16 dagwandelingen in deze Franse regio. Kijk op www.wandelendevogezen.nl voor meer informatie. Daar vind je ook de routebeschrijving van een andere wandeling uit deze gids. De gids direct bestellen kan ook. Ga daarvoor naar onze webshop.

Meer lezen over Wandelen in de Vogezen?

Bekijk dan deze blogs:

Uitzicht vanaf het Ormont-massief in de Vogezen

Wandelen in de Vogezen: the only way is up (en weer down)!

Corcieux: toch een beetje vlak wandelen in de Vogezen

Lopen op de rand van de Elzas en de Vogezen