In 2018 liepen we voor het eerst een etappe van de E8 in Duitsland, als vervolg op het Grote Rivierenpad in Nederland. Niet wetend dat het zo verslavend zou zijn, dat we inmiddels al ruim 600 km verder zijn gekomen. Maar het was ook wel even wennen om de route goed te volgen, zonder de heldere markering zoals we die in Nederland gewend zijn. Op weg van Kleve naar Kalkar stapten we ongemerkt over op een andere route, die ons uiteindelijk ook naar Kalkar bracht. Maar ja, dat is niet het “echte E8-traject” en dus kiezen we ervoor om op deze zonnige zomerdag alsnog het juiste traject te lopen. Goede training voor dit najaar, als we wellicht weer verder Duitsland intrekken. 

…

Vanuit Kleve de natuur in, langs de rivier

…V

Nederland-Duitsland in Kleve

Je bent over de grens, maar in de straten van het centrum van Kleve klinkt overwegend vertrouwd Nederlands. Het stadje is kennelijk in trek bij mensen die – net als wij – een dagje Duitsland doen, voor een beetje vakantiegevoel. Dat lukt prima, de zon schijnt en we zoeken een plekje op het terras bij Stadtcafe Wanders, die ook een banketbakkerij runnen. De keuze uit taarten is enorm, net als de punten die ze snijden. De basis voor onze tocht is gelegd!

Vanuit het centrum volgen we een beek met de wonderlijke naam Kermisdahl de stad uit. Die stroomt verderop via het Spoykanaal uit in de Oude Rijn, of Griethauser Altrhein zoals die hier heet. De grenstreek is echt tweetalig, al ben je in Duitsland. Veel bezienswaardigheden zijn in het Duits, Nederlands en Engels toegelicht.

… 

Deel van het grafmonument voor Johann Maurits

…

Park en praal

De rivier loopt hier langs de Nederrijnse stuwal, die ook in Nederland al goed zichtbaar is. In 1647 werd Johann Maurits van Nassau-Siegen – direct verwant aan de stadhouderlijke familie van de Republiek der Zeven Verenigde Nederland – stadhouder van Kleef, na jarenlang trouwe dienst aan de republiek, veelal in het verre buitenland. Hij liet verschillende parken en tuinen aanleggen waarvan anno nu het Historisch Landschapspark van prins Johann Moritz von Nassau-Siegen, even buiten Kleve, het bekendste is. Dit is ook de plek waar hij zich in 1675 na zijn pensioen terugtrok. De prins verzamelde in zijn werkzame leven vele kunstschatten en was kenner van de Antieke culturen. Voor zichzelf liet hij een groots, klassiek grafmonument bouwen in het park, waarin een aantal Antieke stukken zijn verwerkt in de twee muren die samen een halve cirkel vormen. Tussen de muren staat de ijzeren sarcofaag. Het imposante praalgraf werd in 1678 voltooid. Net op tijd, want al in 1679 overleed de opdrachtgever.

…

Op weg naar Schloss Moyland

…

Adellijke route

De route van de E8 gaat door het park van Prins Johann, dat inmiddels oogt als een oud bos, dat naadloos overgaat in de omliggende natuur. In de regio waren meerdere rijke, adellijke families, die onderling nauwe banden onderhielden. Bijvoorbeeld met de bewoners van het 8 km verderop gelegen Schloss Moyland dat in de de 18de eeuw eigendom was van Frederik de Grote. Die ontving hier veel prominente Europeanen, waaronder de Franse filosoof Voltaire. Tussen het park van de prins en Moyland is nu de Voltaire-weg aangelegd, een wandelpad langs historische plekken. De route slingert door bos en langs boerenland. Mooie boerderijen, lelijke bedrijfshallen, velden met wilde bloemen en eindeloze akkers met maïs vormen het decor waar we langs lopen. Waarschijnlijk zouden Voltaire en zijn tijdgenoten het landschap tussen Kleve en Moyland niet meer herkennen.

…

Wildlife op de route

…

Op het juiste pad

Om Schloss Moyland te bezoeken moet je even van het traject van de E8 af, en daar ging het vorige keer dus mis. Het slot hebben we al gezien en we laten ons niet nog een keer van de wijs brengen. De GPS-track die we hebben gedownload op longdistancepaths.eu zegt dat we rechtdoor moeten en het slot links moeten laten liggen. Overigens blijkt die track ook weer niet zaligmakend, want in de praktijk blijkt de route soms ook weer verlegd ten opzichte van de dus wat verouderde track. Zo stuurt de GPS ons verderop een smal, overgroeid pad op dat eindigt tussen de brandnetels en bramenstruiken. De summiere markering loopt daar in een boog omheen, ontdekken we even later met jeukende kuiten. Kwestie van goed blijven kijken en logische keuzes maken dus.
…

…

Kalkar Beach

Na zo’n 16 km krijgen we de kerktoren van Kalkar in beeld. Met de nodige omzwervingen lopen we het historische stadje binnen, in eerste instantie via een nieuwbouwwijk, waar het  naambordje “Alter Kalkar” wel erg uit de toon valt. De historische stadskern, met name rond de markt is vele malen mooier. Weliswaar is in de Tweede Wereldoorlog hier veel plat gegooid, maar de meeste panden zijn weer in historische stijl herbouwd. Het oude raadshuis is een bakstenen kolos waarvoor een heus stadsstrand is uitgestrooid, ter vertier van de bezoekers en inwoners die door de pandemie wellicht ook meer vermaak in eigen omgeving zoeken. Er staan strandstoelen, terrassen, palm- en olijfbomen, er draait een DJ en er is een sportploegje bezig met een workout, waarbij ze de omstanders proberen te betrekken. Onze work out van 19 km zit erop, wij zoeken een plekje op een terras voor een biertje en een schnitzel. We zijn tenslotte niet voor niets naar Duitsland gereisd!
…
…

E8 Praktisch

Na het Grote Rivierenpad in Nederland (van Hoek van Holland naar Kleve, 250 km) zijn we begonnen aan het Duitse deel van de E8. Dat beslaat alleen al in Duitsland zo’n 1.500 km. Het eerste deel loopt van Nijmegen naar Bad Godesberg (Bonn). We zijn nu bezig met het tweede deel dat door loopt naar Obernburg. Ter voorbereiding gebruiken we de routebeschrijving van Fernwege.de die je (tegen betaling) als PDF kunt downloaden. Onderweg gebruiken we ook de GPS-tracks die je kunt maken via de website longdistancepaths.eu.

Na Duitsland gaat de route verder via Oostenrijk, Slowakije en Polen. Tot en met Polen ben je ruim 4.500 km onderweg. Er wordt nog gewerkt aan de rest van de route die dan via Oekraïne, Bulgarije en Roemenië naar Turkije moet doorlopen. Hoe ver we gaan komen, zien we wel. Voorlopig zijn we afhankelijk van vakanties om verder te wandelen.

Meer lezen over wandelen op E8?

Impressies van onze eerdere wandeldagen op het Duitse deel van de E8 vind je hier.