Oude Finse boerderijen, glooiend groen landschap en diepe rust in de bossen; dat staat op het programma van vandaag. Het is zomer 2024, hoog tijd om weer een stuk van de Finnskogleden, het langeafstandspad langs de Zweeds-Noorse grens, te lopen. We kiezen voor etappe 4, tussen Kvåho en Øyermoen. Het is de eerste etappe die in zijn geheel aan de Noorse kant van de grens loopt. Geruststellend idee: het is er net zo mooi als aan de Zweedse kant en de kans op elanden is al even groot!

…

…

Twee kanten op

Gewapend met een kaartenboekje uit 2005 (!) en een GPS-track gaan we op weg. Omdat er geen OV-verbinding is tussen start- en eindpunt, zit er niks anders op dan de etappe in twee stukken te splitsen en die delen dan heen en weer te lopen. Geen bezwaar, zo weten we inmiddels. Dat hebben we ook bij de andere etappes gedaan. Het landschap is prachtig en zo lopen we gelijk de route van zuid naar noord en vice versa. Eerst maar eens op weg richting Øyermoen.

…

Kvåho

…

Finse tijden

We starten bij Kvåho, een oude boerderij uit de zeventiende eeuw. In die tijd werden veel mensen uit Finland, dat toen nog onderdeel was van Zweden, naar het onbevolkte deel rond de Noors-Zweedse grens ‘gelokt’. Ze kregen gratis land en mochten zich hier vestigen. De Finnen bouwden hun hutten die door de eeuwen heen uitgroeiden tot huizen en bewerkten het land om te voorzien in hun eigen onderhoud. Een hard en armoedig bestaan, waardoor aan het begin van de 20e eeuw veel mensen de streek verlieten, op zoek naar een beter leven. De achterblijvers hielden de huizen in stand, maar de leegloop en het verval waren niet te stuiten. Zo werd Kvåho in 1980 verlaten door de laatste bewoners, waarna de natuur het overnam. Hernieuwde belangstelling voor de Finn-cultuur heeft ertoe geleid dat steeds meer van deze boerderijen worden hersteld. In 2017 kreeg Kvåho een opknapbeurt en is nu in gebruik als plek om te overnachten als wandelaar.

..

…

Acht kilometer stilte

Om bij Kvåho te komen hebben we met de auto zeven kilometer een smalle steenslagweg gevolgd, geparkeerd in de bosrand en nog een kilometer gelopen. De grensstreek is dun bevolkt en hier ben je dus echt in de spreekwoordelijke ‘middle of nowhere’. We trekken vanaf Kvåho verder het bos in over het smalle, gemarkeerde pad. Is aan de Zweedse kant het pad met oranje verf gemarkeerd, in Noorwegen kiezen ze voor blauw. Dat is meteen het belangrijkste verschil, want verder is het hier aan de Noorse kant net zo groen en stil als aan de andere kant van de grens. Vogels, ruisende wind in de bladeren en af en toe een zoemende bij zijn de enige geluiden die je hier hoort.

…

…

Uitzicht

Op sommige plaatsen zijn percelen van het bos gekapt. Hier in het grensgebied is vrijwel al het bos bestemd voor de houthandel. Soms oogt zo’n stuk gekapt bos alsof er een meteoriet is ingeslagen en is het pad daardoor lastig beloopbaar, vanwege stenen en boomwortels die mee omhoog zijn gekomen. Maar het heeft ook zijn voordelen. De natuur verjongt en is meer gevarieerd, met talloze bloeiende bloemen en planten. En je kunt genieten van het uitzicht, zeker als het gekapte bos op een heuveltop ligt. Zo kijken we kilometers ver over de Noorse bossen.

…

Søndre Øyersjøen

…

Keerpunt

Beoogd keerpunt voor vandaag is de oever van het Søndre Øyersjøen. Aan de oever van het meer zou niet alleen een rustplaats staan, maar ook zwemgelegenheid zijn. Het meer blijkt alleen wat verderop te liggen dan we verwacht hadden en de zwem- annex pauzeplek is waarschijnlijk verdwenen in de begroeiing. Met wat moeite vinden we na ruim acht kilometer een plekje aan de waterrand. De zon heeft zich verstopt en het water voelt toch wat fris. Het zwemplan zetten we dan ook maar even uit het hoofd.

…

Schuurtje bij Abborhøgda

…

Elanden op het pad

Op de terugweg zien we op meerdere plekken elandenkeutels op het pad. Met hun lange benen stappen deze dieren net zo makkelijk dwars door het bos. Maar waarom zou je dat doen als er ook een wandelpaadje ligt? De koning van het bos maakt het zichzelf graag makkelijk en volgt regelmatig – bij voorkeur als er geen mensen zijn – de wandelpaden. En doet dus zijn behoefte midden op het pad. Bij Abborhøgda, ook een Finse boerderij die wordt opgeknapt, vinden we een bankje en lassen we nog een pauze in. Vanaf hier is het nog maar drie kilometer naar onze auto. Met ruim 16 km in de benen een prima moment om te stoppen voor vandaag!

…

…

Deel 2

Twee dagen later rijden we naar Øyermoen om het tweede stuk van de etappe te lopen. Daar staat zelfs een informatiebord, met kaart. De route loopt nog steeds zoals in ons bijna twintig jaar oude boekje en ook nu kan de GPS ons, indien nodig, de juiste kant op sturen. Vanaf hier is het zo’n zes kilometer naar het Søndre Øyersjøen.

…

…

Waterrijk wandelen op Finnskogleden

Vanaf hier volgen we het pad langs de oever van het Nordre Øyersjøen, het noordelijke zusje van ons keerpunt. De meren zijn onderling verbonden met een riviertje, zoals alle meren hier een heel samenhangend stelsel van waterlopen vormen. In dit geval betekent het dat we meerdere keren een smalle rivier of beek passeren. Daarvoor gebruiken spannende bruggetjes die er soms uit zien alsof ze net zo oud zijn als ons kaartenboekje. We redden het met droge voeten.

…

…

Waterplanten

Dat het op een deel van de route wat vochtiger is qua ondergrond zorgt ervoor dat de vegetatie ook wat anders is. We zien wollegras, orchideën, wateraardbeien en zonnedauw langs het wandelpad. Ongetwijfeld zal op deze veenachtige ondergrond ook de veenbraam zich laten zien, later in de zomer.

…

…

Gezoem en gefladder

De bijen en vlinders genieten ook van alle bloeiers. Zij zorgen voor het nodige voedsel en worden dan ook druk bezocht. De berichten in Nederland dat de vlinder- en bijenstand zo achteruitgaat, is hier gelukkig niet van toepassing. Het gonst en zoemt op de Finnskogleden vandaag! Ook de muggen laten van zich horen in dit natte landschap, maar die weten we op gepaste afstand te houden met het Zweedse anti-muggenspul.

…

…

Toch een pauzeplek aan het meer!

Sneller dan gedacht bereiken we de oever van het Søndre Øyersjøen. Nog even doorstappen en we zijn bij ons keerpunt. Groot is de verrassing als we 150 meter voordat we daar zijn een bordje zien dat verwijst naar een ‘rastplats’. Stukje door het bos naar een uitstekende punt in het meer en daar staat een picknickbank, met uitzicht over het meer. Wat we eergisteren niet konden vinden, blijkt dus 150 meter verderop te hebben gestaan. Pauze!

…

…

Alternatieve route

Na de lunch maken we rechtsomkeert, terug naar Øyermoen. Na 2, 5 km stuiten we op een kleine wegwijzer met de vermelding ‘Nordre Øyersjøen runt’. Kennelijk gaat er aan de andere kant van het meer ook een pad terug richting onze startplaats. Daarbij moeten we dan wel het riviertje oversteken dat de twee meren verbindt. Hopelijk is die brug iets minder ‘vintage’ dan de bruggetjes die we tot nu toe hebben beproefd … Dat blijkt reuze mee te vallen, er ligt een robuuste boogbrug, zodat zelfs bootjes er onderdoor kunnen. Aan de overkant volgt een relatief breed pad de oever van het meer, terug naar Øyermoen. Een klein uurtje stappen en dan zij we terug, in de wetenschap dat daar weliswaar geen winkel te vinden is, maar wel een zomercafé met koffie en lekkere Finnskogen-taart!

..Snelle

Praktisch

De Finnskogleden is 240 km lang en loopt tussen Charlottenberg (Zuid) in het Zweedse Värmland en Søre Osen in Noorwegen (noord). De route is in twee richtingen gemarkeerd. Het pad is opgedeeld in 15 etappes. In lang niet alle gevallen is er accommodatie en/of OV in de buurt van begin- en eindpunten. Wel zijn er onbemande hutten waarvoor je een sleutel nodig hebt. Een meerdaagse wandeling vraagt dus de nodige voorbereiding. Als je de route in stukken wilt lopen, kun je ervoor kiezen om halve etappes heen en weer te wandelen.

Van de route zijn gedetailleerde kaarten verkrijgbaar, o.a. bij de toeristenbureaus in Arvika en Torsby. Meer informatie vind je op de website van de Finnskogleden.

…

Meer lezen over Finnskogleden?

Bekijk dan deze blogs:

Finnskogleden in de sneeuw

Finnskogleden: 240 km langs de Zweeds-Noorse grens

Van het Skålsjön naar de Noors-Zweedse grens

Nazomeren op de grens van Noorwegen en Zweden

…

Meer lezen over wandelen in Värmland?

Hovfjället: wandelen in de bergen van Värmland

Finnskogen: Finse dorpen rond de Noors-Zweedse grens

Glaskogen Natuurreservaat: Wandelen langs meren en bossen

Het goud van de veengebieden in Värmland, Zweden

Wandelen in Värmland: korter is (soms) beter!

Sysslebäck: alleen op de wereld in Zweden

Sneeuwwandeling in Zweeds Värmland

Glaskogen revisited, of herloop je ‘eigen’ wandeling

of bekijk onze gids Wandelen in Värmland met 24 dagwandelingen in deze Zweedse provincie.